kanı durdurmak için ne yapmalı ne demek?
Kanı Durdurmak İçin Yapılması Gerekenler
Kanama durumunda, kanı durdurmak için atılacak adımlar, kanamanın şiddetine ve türüne göre değişir. Küçük kesikler ve sıyrıklar genellikle evde kolayca tedavi edilebilirken, daha ciddi kanamalar tıbbi müdahale gerektirebilir.
Küçük Kesikler ve Sıyrıklar İçin:
- Elleri Yıkayın: Yaraya dokunmadan önce ellerinizi sabun ve suyla yıkayarak enfeksiyon riskini azaltın.
- Basınç Uygulayın: Temiz bir bez veya gazlı bezle yaraya doğrudan basınç uygulayın. Kanama durana kadar en az 5-10 dakika boyunca basıncı sürdürün. Eğer kanama devam ederse, bezi değiştirmeden üzerine yeni bir bez koyarak basıncı artırın.
- Yarayı Temizleyin: Kanama durduktan sonra, yarayı ılık su ve sabunla nazikçe temizleyin. İyot veya alkol gibi sert antiseptiklerden kaçının, çünkü bunlar dokuya zarar verebilir ve iyileşmeyi geciktirebilir.
- Antiseptik Uygulayın: Temizledikten sonra, yaraya ince bir tabaka antiseptik krem veya merhem sürün.
- Yarayı Örtün: Yarayı temiz ve kuru tutmak için steril bir bandajla veya gazlı bezle örtün. Bandajı düzenli olarak değiştirin.
Ciddi Kanamalar İçin:
Ciddi kanamalar, kontrol edilmesi zor olan ve önemli miktarda kan kaybına neden olan kanamalardır. Bu tür durumlarda derhal tıbbi yardım almak önemlidir. Ambulans çağırmadan önce yapabilecekleriniz:
- Yardım Çağırın: Hemen 112'yi arayarak ambulans çağırın.
- Doğrudan Basınç Uygulayın: Kanayan bölgeye temiz bir bez veya gazlı bezle doğrudan basınç uygulayın. Mümkünse, yaralı bölgeyi kalp seviyesinin üzerinde tutun.
- Turnike Uygulayın (Gerekirse): Kanama kontrol edilemiyorsa ve uzuvda (kol veya bacak) ise, turnike uygulamayı düşünebilirsiniz. Turnike uygulaması için mutlaka eğitim almış olmanız ve doğru teknikleri bilmeniz gerekir. Turnike, kan akışını tamamen keserek doku hasarına yol açabileceğinden son çare olarak kullanılmalıdır.
- Şoku Önleyin: Yaralı kişiyi sıcak tutun ve sakinleştirin. Şok belirtileri (hızlı nabız, soluk cilt, baş dönmesi) varsa, kişiyi sırt üstü yatırın ve bacaklarını hafifçe yukarı kaldırın. Şok durumunda, derhal tıbbi yardım gereklidir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Kan sulandırıcı ilaçlar (örneğin, aspirin, warfarin) kullanan kişilerde kanama durdurmak daha zor olabilir. Bu durumda, doktorunuza danışmanız önemlidir.
- Derin kesikler, kontrol edilemeyen kanamalar, yabancı cisimlerin saplandığı yaralar veya enfeksiyon belirtileri gösteren yaralar mutlaka bir doktor tarafından değerlendirilmelidir.
- Tetanoz aşınızın güncel olduğundan emin olun. Paslı bir cisimle yaralanma durumunda, tetanoz aşısı gerekebilir.